×
WEB MAIL TELEFON REHBERİ ÖĞRENCİ BİLGİ SİSTEMİ AÇILAN DERSLER UZAKTAN EĞİTİM KAMPÜSTE YAŞAM KÜTÜPHANE PORTALI ULAŞIM

Değerli Yazılım Mühendisliği öğrencileri ve adayları;

Ben Çankaya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yazılım Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Reşit Tolun. 

Sizlere elden geldiğince Bölümümüzü ve Programını anlatacağım. 

Yazılım endüstrisinin geçmişi 1960’lara dayanır ve günümüzde dijitalleşmeden uzak kalmış bir sektör artık yok denecek kadar azdır. tum endüstri alanları isletimsel faaliyetlerini dijitalleştirilmiş ve is süreçlerini yazılım çözümleriyle yönetmektedir. 

Yazılım endüstrisi, dünyada en hızlı gelişen sektörlerden biridir, ve diğer gelişmekte olan sektörler yazılım çözümlerine ihtiyaç duymaktadır. 

World Finance sitesi, (https://www.worldfinance.com/markets/top-5-of-the-fastest-gro wing-industries-in-the-world), en hızlı gelişen 5 sektör olarak aşağıdaki sektörleri sıralamıştır

– Yenilenebilir Enerji

– Siber Güvenlik

– Biyo teknoloji

– Sanal Gerçeklik

– Yapay zeka 

Yukarıdaki listede sıralanan dört sektör ana faaliyet alanında dogrudan yazılım mühendisliği çözümleri kullanmaktadır. Bir diğer çalışmada, (https://youteam.io/blog/top-fastest-growing-industries-2019/) 2019 yılında en çok büyüyen sektörler Sağlık, Ulaşım, Finans, Yapay Zeka ve E-ticaret olarak sıralanmıştır. Yapay zeka ve e-ticaret sektörleri doğrudan ve digerleri yatay olarak yazılım sektörünün hizmet ettiği alanlardır. 

2019 yılında kurulan Verily firması sağlık alanında en çok yatırım alan 2. firmadır ve sağlık alanında veri toplama ve analizi üzerine hizmet vermektedir. Bu firma 1 milyar dolar yatırım almıştır. Benzer şekilde ulaşım alanında kurulan Argo AI firması, self-driving araçlar üzerine çalışmaktadır ve Ford ve Volkswagen firmalarından toplamda 2.6 milyar dolar yatırım almıştır. 

Statista verilerine göre, 2018-2023 aralığında teknoloji sektörünün %100, yazılım sektörünün %50 büyümesi beklenmektedir. (https://www.statista.com/statistics/967095/worldwide-it-industr y-growth-rate-forecast-segment/) 

Benzer çalışmalarda, sağlık, enerji, yiyecek, tarım ve tedarik, ulaşım ve e-ticaret ile birlikte yazılım sektörü en çok büyümekte olan sektörler arasında sayılmaktadır. Yazılım sektörü, bu saydığımız diğer sektörlerden farklı olarak gelişmek için doğrudan nitelikli insan gücüne ihtiyaç duymaktadır. 

Altını çizerek yeniden belirtelim yazılım sektörü doğrudan insan odaklı ve üretiminde sadece insan gücüne ihtiyaç duyan ayrıcaklı bir sektördür. Peki bu sektörde kimler çalışır ? Yazılım ve Bilgisayar Mühendisleri. Sizleri yarınları inşa edecek ve sürekli gelişmekte olan bir sektörde aktör olmaya ve yarınları inşa etmeye davet ediyoruz 

Yazılım Mühendisliği, mühendislik yaklaşımının ürün yaşam döngüsüne aktarılmasıdır. Nedir bu yaşam döngüsü? 

Proje Planlama, Gereksinimleri Tanımlama ve Analiz, Sistem Tanımlama ve Tasarım, Detay Tasarım, Gerçekleştirim başka bir deyişle Kodlama, Birim Testleri, Bütünleştirme Testleri, Konuşlandırma, Bakım ve Destek Çalışmaları. 

Yazılım Mühendisliğinin çalışma alanını, bilişim teknolojileri teşkil eder ve buna ilaveten yazılım servis bilimleri de yoğun olarak çalışılan bir sektördür. Bir mühendislik dalı olarak, yazılım mühendisliği takım çalışmalarını esas alır. 

Çok karmaşık bir iş mantığını veya hesaplamalı bir mühendislik problemini de çözüme kavuşturabilir. Bunun yanı sıra, insanın günlük yaşamına dokunan uygulamaları geliştirebilir. Bu bağlamda, yazılım mühendisleri belirli standartlar ve metrikler çerçevesinde bilişim metodolojilerini üretim süreçlerine tatbik ederler. 

Mezunlarımız, ilgili BT iş rolü tanımı kapsamında, kurumsal işletmelerde, teknoparktaki teknoloji firmalarında, ya da bir girişimci ruhu ile kendi işlerini kurarak meslek hayatına atılabilirler. 

Bu BT iş rolü, nedir? 

– uygulama geliştirici, – veritabanı programcısı veya yöneticisi, 

– back-end ve front-end veya her ikisi birden full-stack geliştirici,

– kalite ve test mühendisi,

– oyun tasarımcı ve geliştirici,

– sistem analisti,

– devops mühendisi,

– bakım ve destek mühendisi,

– proje yöneticisi,

– Veri bilimcisi

– veri mühendisi ve – vb. 

Unutmayınız ki Cov-19 pandemi esnasında sorunsuz işlerine devam eden mesleklerin başında yazılım mühendisleri gelmektedir. Yazılım mühendisliği yatay bir disiplindir ve aklınıza gelebilecek her disiplin için bilişimin bir kesişimini bulabilirsiniz; bu esnekliği sayesinde istihdam sorunu yoktur. Bundan dolayı da Cumhurbaşkanlığı bu yıl programa aldığı üç yılda 1 milyon yazılımcı yetiştirme projesine start vermiştir. Hiç duydunuz mu, herhangi bir meslek grubu için bir milyon eleman yetiştirileceği savını… duymadınız! zaten duyamazsınız da, mümkün değil. neden? Çünkü yazılım yatay bir disiplindir de ondan. Altını çizerek belirtiyorum; yazılım diğer tüm sektörler ile yatayda kesişen bacasız bir sanayidir ve istihdam pazarı çok hızlı büyümektedir. Bundan dolayı da, mezun olunca sizden önceki nesillerin yaptığı gibi sertifikasyonların peşinde koşup bilişim sektörüne adım  atmak için çabalamak yerine, şimdiden mesleğinizi, geleceğin mesleğini seçin. Unutmayınız ki ağaç yaşken eğilir. 

Bakınız, Elon Musk’ın Tesla binek araçları aslında mekanik bir problem değildir; bu eskiden öyleydi ama şimdi arkasında milyonlarca satır kod gömülüdür; sizleri bu dünyaya davet ediyoruz. 

Peki, şunu da sorabilirsiniz? Bir çok yazılımcı rolleri var ve bir kısmının da listesini verdiniz. Peki, bu rollerin kaynağına baktığımızda, bilgisayar mühendisliği, yazılım mühendisliği var ve yakın zamanda da yapay zeka mühendisliği çıktı. Farkları nedir? 

Geleneksel olarak, Bilgisayar Mühendisliği Programı dört bacak üzerinde yürür: mühendislik altyapısı, donanım, yazılım mühendisliği ve bilgisayar bilimleri. Her on yılda bir ve hatta her beş yılda bir kendisine format atan bir meslek grubundan bahsediyoruz. Nitelik ve nicelik olarak ani, çok hızlı çoğalan ve serpilen ve evrimleşen hayatın her alanına girmiş sanki bir sosyal varlıktan bahsediyoruz. 

Böylece, bilgisayar mühendisliği bu gelişmelere ayak uydurmak için lisans programını şişmanlatmaya ve daha dogrusu süreci ilave teknik seçmeli dersler ile halletmeye çalıştı ama artık zamanla bu eklektik yaklaşım yönetilemez noktasına geldi. Bundan dolayı bilgisayar mühendisliği içinden tematik dikey programlar çıkmaya başladı. Bu programlardan ilki yazılım mühendisliği ve bir diğeri ise, yapay zekadır. Göreceksiniz bu eğilim, oyun mühendisliği ile devam edecektir. 

Yazılım Mühendisliği Programları, daha daraltılmış bir kapsam içinde daha derinlikli daha donanımlı mezunlar vermeyi amaçlar. Bizler doğrudan üretim süreçlerin modellenmesine; başka bir deyişle, yazılım geliştirmenin kendisine odaklanırız. Şunu unutmayınız ki her iki programın kapsamı örtüşür; ancak, alt alanlar farklı miktarlarda ele alınır. Önceleri yüksek lisans programı olarak sunulan yazılım mühendisliği, belirli bir olgunlaşma seviyesinden sonra, özellikle son on yılda, birçok üniversite de kendine lisans programı olarak yer bulmuştur. Çankaya Üniversitesinde de yazılım mühendisliği lisans programı geçen akademik yılda, 2019-20 döneminde, açılmıştır. Konuya verdiği önemden dolayı, Üniversitemiz yalnızca bir program açmadı, onu yönetecek Yazılım Mühendisliği Bölümünü de Mühendislik Fakültesi çatısı altında kurdu. Kısacası yeni bir bölümden bahsediyoruz ve bir ekol henüz oluşmadı. Bununla birlikte arkamızda yirmi yılı aşkın deneyimi ile Bilgisayar Mühendisliği Bölümü ve Çankaya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi vardır. Tecrübeli ve yetkin bir başkan öncülüğünde genç, güçlü ve alanına hakim bir akademik çekirdek kadro oluşturuldu. Bu kadro yeni olmanın esnekliği ve yazılım mühendisliğinin tarihsel kazanımlarını da göz önünde bulundurarak heyecan duyduğumuz bir lisans programı oluşturdu. Bu lisans programı, uluslararası meslek odalarımızın, ACM ve IEEE, ortaklaşa oluşturduğu müfredat çerçevesi ile uyumludur. Sağlıklı ve sağlam bir ekol olma yolunda emin adımlarla siz adaylar ile birlikte yolumuza devam etmek istiyoruz. 

Yazılım mühendisliği müfredatında ne var? 

İlk yıl esas olarak mühendislik ve doğa bilimleri dersleri var. Bununla birlikte, öğrencilerimize sağlam bir programlama alt yapısı kazandırmak için, ilk yılın her iki döneminde de iki saati uygulama olmak üzere haftada beş saatlık programlama dersimiz vardır. İlk yılda, programlama mantığı ile birlikte C ve Java verilmektedir. İkinci yılda ise, bilgisayar bilimleri bacağında veri ve oyun yapıları, algoritmalar, hesaplamalı ayrık yapılar dersleri bulunmaktadır. mühendislik bacağında ise, olasılık ve istatistik, ve doğrusal cebire yer verilmektedir. Yazılım mühendisliği bacağında da yazılım tasarımı ve gereksinimler analizi dersleri vardır. Bölümümüzde iki branş vardır: (1) Oyun Mühendisliği ve (2) Kalite Güvence ve Test Mühendisliği. 

Öğrencilerimizin istihdam olanaklarını artırmak ve Ülkemizin rekabet edebilme gücüne katkıda bulunmak için iki alt alanda branşlaşma amaçlandı. Her iki branş opsiyonel olup, her bir branşı tamamlayan öğrencilere başarı belgesi verilecektir. Oyun Mühendisliği Branşı için, ilk adım oyun tasarım ve geliştirme ile başlamaktadır ve onun ardılını da oyun programlama da yapay zeka teşkil etmektedir; öğrencilerimiz, 

– oyun mimarisi, 

– bilgisayarlı canlandırma ve hareketlilik, 

– sanal ve artırılmış gerçeklik, 

– üç boyutlu modelleme, 

– çoklu oyun tasarımı ve gerçekleştirimi, 

– oyun madenciliği, ve 

– unreal oyun geliştirme 

havuzundan dört ders alarak ve artı iki dönemlik mezuniyet projesini bu alanda seçerek oyun mühendisliği branşını başarı ile tamamlamış olacaklardır. Oyun mühendisliği neden önemli? 2019 rakamlarına göre küresel oyun pazarının büyüklüğü 152 milyar dolar ve ulusal pazar ise, bir milyar dolar civarındadır. Yine ülkemizde en büyük sermaye girişleri oyun firmalarına, onların yarattıkları müşteri segmenti üzerinden, olmuştur; örneğin, geçenlerde, Peak Games 1,8 milyar dolara satıldı. Bu rakam, şu ana kadar ülkemizde BT alanında gerçekleşen en yüksek satış rakamını oluşturdu. Türkiye’de dijital oyun oynayan kullanıcı sayısı ise, 40 milyon civarındadır. Bu rakamlar, oyun endüstrisi insan kaynaklarına olan ihtiyacı göstermektedir ve bizler de, Çankaya Üniversitesi Ailesinin bireyleri olarak, bu ihtiyacın giderilmesine katkıda bulunmak amacı ile oyun mühendisliği branşını kurduk.

Diğer bir branşımız ise Kalite Güvence ve Test oluşturmaktadır. İlk adım, çekirdek ders olan Kalite Güvence için Yazılım Testi dersinin tamamlanmasıdır. Aday öğrencilerimizin aşağıdaki havuzdan dört ders daha almaları beklenmektedir: 

– Test Olgunlaşma Modeli, 

– Kalite ve Test üzerine Uluslararası Standartlar, 

– Yazılım Test Otomasyonu, 

– Yazılım Süreç Yönetimi, 

– Biçimsel Yöntemler, 

– İleri Yazılım Test Teknikleri ve Araçları. 

Ders aşamasını bitiren aday öğrencinin Kalite Güvence Laboratuvarında bir proje yapması beklenmektedir. Test Otomasyoncusunun toplam küresel market değeri  günümüzde yaklaşık 55 milyar dolardır ve gayretimiz öğrencilerimizi bu alanda da donanımlı hale getirmektir. Yazılım Mühendisliği Müfredatının çekirdek dersleri arasında; 

– eş-zamanlı programlama, 

– güvenli programlama ve 

– çoklu model veri yönetimi 

gibi kritik dersler vardır. Bu derslerin öncesine ve sonrasına da, istenirse, teknik seçmeli dersler yerleştirilebilir. Örneğin, çoklu  model veri yönetimi dersinin öncesinde alınacak fiziksel veri tabanı modellemesi günümüz veri mühendisliğinin altyapısını  sağlam bir şekilde oluşturabilir. Öğrencilerimiz lisans öğrenimleri boyunca, ders kredileri içine yerleştiren uygulamalara ilaveten, ikinci ve üçüncü sınıfta her bir sömestrde bir tane olmak üzere toplam dört tane yazılım proje labına kayıt olmak zorundalar ve bu lablar, derslerde edilen bilgi ve becerilerin bütünleştirilmesi ve pratiğe aktarılması amacı ile kullanılmaktadır.  Son sınıfta ise, özelleştirilmiş laboratuvarlarımız mevcuttur ve bunlar kalite güvence ve kurumsal veri uygulamaları laboratuvarlarıdır. 

Mühendislik programı gereği öğrencilerimizin ikinci ve üçüncü sınıf stajları vardır. İlk staj, profesyonel ortamı  yaşamaya ve kişisel gelişime odaklanmakta ve son staj ise, varolan bir iş modelinin parçası olma, takıma katılım ve aktif katkıyı hedeflemektedir. Lisans müfredatında öğrencilerimiz sekiz teknik seçmeli ders almak zorundadır. 

Teknik seçmeli dersler 

– uygulama geliştirme, 

– yazılım üretim süreçleri, 

– veri mühendisliği, 

– bulut hesaplama, 

– kalite güvence ve test, ve 

– oyun teknolojileri 

kategorilerinde 38 derslik bir havuzdan karşılanmakta ve istenirse de öğrencilerimiz teknik seçmeli derslerin bir kısmını mühendislik fakültesi içindeki programlardan tabiki alabilirler. 

Kısaca, eğer ki sen 

– Yazılım geliştirmeden hoşlanıyorsan, 

– Yazılımın mühendislik süreçleri ile ilgileniyorsan, 

– Oyun tasarım ve geliştirmeye yatırım yapmak istiyorsan, 

– Test ve kalite mühendisliğine odaklanmak istiyorsan, ve 

– Çok hızlı değişen bir alanda yaşam boyu öğrenci olmaya 

hazır isen,  Çankaya Üniversitesinde Yazılım Mühendisliğini düşünebilirsin… 

Tercihiniz Başarı Olsun. 

Prof.Dr.Mehmet Reşit Tolun, Bölüm Başkanı 

Yazılım Mühendisliği Bölümü 

Mühendislik Fakültesi 

Çankaya Üniversitesi